Foster (Bekletme/Koruyucu Aile Bakımı) Süresi
Foster (bekletme/koruyucu aile) bakımı, çocukların biyolojik aileleri çeşitli nedenlerle onlara bakamadığı durumlarda, geçici bir süre için bir aile ortamında desteklenmesini ve yetiştirilmesini sağlayan bir sistemdir. Foster bakımının süresi, çocuğun durumuna, ailesinin durumuna ve yasal düzenlemelere bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu makalede, foster bakımının süresini etkileyen faktörler, yasal çerçeveler ve farklı senaryolar detaylı bir şekilde incelenecektir.
Foster Bakımının Amacı ve İlkeleri
Foster bakımının temel amacı, çocuğun güvenli, destekleyici ve istikrarlı bir ortamda büyümesini sağlamaktır. Bu süreçte, çocuğun duygusal, fiziksel ve sosyal ihtiyaçları karşılanırken, mümkün olan en kısa sürede biyolojik ailesine geri dönmesi veya kalıcı bir aileye yerleştirilmesi hedeflenir. Foster bakımının temel ilkeleri şunlardır:
- Çocuğun Yüksek Yararı: Tüm kararlar, çocuğun en iyi çıkarları göz önünde bulundurularak alınır.
- Geçicilik: Foster bakımı, geçici bir çözüm olarak kabul edilir ve çocuğun kalıcı bir aileye kavuşması için çaba gösterilir.
- Aile Birliğinin Desteklenmesi: Biyolojik ailenin sorunlarının çözülmesine ve çocuğun aile birliğinin yeniden sağlanmasına yönelik destek sağlanır.
- Kültürel Kimliğin Korunması: Çocuğun kültürel, dini ve dilsel kimliğinin korunmasına özen gösterilir.
- Katılım: Çocuğun ve biyolojik ailesinin sürece katılımı teşvik edilir.
Foster Bakım Süresini Etkileyen Faktörler
Foster bakımının süresi, bir dizi faktöre bağlı olarak değişebilir. Bu faktörler şunlardır:
-
Biyolojik Ailenin Durumu:
- Sorunların Çözüm Süreci: Biyolojik ailenin, çocuğun Koruma Kararı'na yol açan sorunları (madde bağımlılığı, şiddet, ihmal vb.) çözme süreci, foster bakımının süresini doğrudan etkiler. Ailenin tedaviye katılımı, rehabilitasyon süreci ve yaşam koşullarını iyileştirme çabaları, çocuğun aileye dönüş olasılığını ve zamanını belirler.
- Aile İçi Şiddet: Aile İçi Şiddet gibi durumlarda, çocuğun güvenliği öncelikli olduğu için foster bakımı süresi uzayabilir. Şiddetin sona ermesi ve ailenin güvenli bir ortam sağlaması için gerekli adımların atılması zaman alabilir.
- Ebeveynlerin İsteği ve İşbirliği: Ebeveynlerin çocuklarıyla ilgili süreçte işbirliği yapmaya istekli olmaları, foster bakımının süresini kısaltabilir. Ebeveynlerin ziyaretlere katılması, eğitimlere iştirak etmesi ve sosyal hizmet uzmanlarıyla işbirliği yapması, çocuğun aileye dönüş sürecini hızlandırır.
-
Çocuğun Durumu:
- Yaş: Küçük yaştaki çocukların kalıcı bir aileye yerleştirilmesi genellikle daha kolaydır ve bu nedenle foster bakımı süresi daha kısa olabilir. Ergenlik dönemindeki çocukların ise adaptasyon süreçleri daha uzun sürebilir.
- Sağlık Durumu: Özel sağlık ihtiyaçları olan çocukların bakımı daha karmaşık olabilir ve bu durum, foster bakımının süresini etkileyebilir. Örneğin, kronik hastalığı olan veya engelli bir çocuğun uygun bir aileye yerleştirilmesi daha uzun sürebilir.
- Travma Geçmişi: Travmatik deneyimler yaşamış çocukların duygusal iyileşme süreci zaman alabilir. Bu çocukların, istikrarlı ve destekleyici bir ortama ihtiyaçları vardır ve bu ortamın sağlanması foster bakımının süresini uzatabilir.
-
Yasal Süreçler ve Düzenlemeler:
- Mahkeme Kararları: Foster bakımı süreci, genellikle mahkeme kararlarıyla belirlenir. Mahkeme, çocuğun durumu ve ailenin iyileşme süreci hakkında düzenli olarak değerlendirme yapar ve foster bakımının devamına veya sonlandırılmasına karar verir.
- Yasal Süreler: Ülkelerin yasal düzenlemeleri, foster bakımının maksimum süresini belirleyebilir. Bu süreler, çocuğun kalıcı bir aileye yerleştirilmesi için makul bir zaman tanımayı amaçlar.
- Uluslararası Sözleşmeler: Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi uluslararası sözleşmeler, çocukların korunması ve aile birliğinin desteklenmesi ilkelerini içerir ve bu da foster bakımının süresini etkileyebilir.
-
Sosyal Hizmet Sisteminin Kapasitesi:
- Kaynakların Yeterliliği: Sosyal hizmet sisteminin kaynakları (sosyal hizmet uzmanları, psikologlar, danışmanlar vb.) yeterli değilse, çocukların ve ailelerin ihtiyaç duyduğu destek zamanında sağlanamayabilir. Bu durum, foster bakımının süresini uzatabilir.
- Foster Ailelerin Sayısı: Yeterli sayıda Foster Aile bulunmaması, çocukların uygun bir ortama yerleştirilmesini geciktirebilir ve foster bakımının süresini uzatabilir.
Foster Bakım Süresinin Farklı Senaryoları
Foster bakımının süresi, farklı senaryolara göre değişiklik gösterebilir:
- Kısa Süreli Foster Bakımı: Biyolojik ailenin kısa süreli bir kriz yaşadığı durumlarda (hastalık, geçici işsizlik vb.), foster bakımı birkaç haftadan birkaç aya kadar sürebilir. Ailenin krizden çıkmasıyla birlikte çocuk, biyolojik ailesine geri döner.
- Orta Süreli Foster Bakımı: Biyolojik ailenin sorunlarının çözümü daha uzun sürdüğünde (madde bağımlılığı tedavisi, psikolojik destek vb.), foster bakımı birkaç aydan birkaç yıla kadar devam edebilir. Bu süreçte, ailenin iyileşme süreci yakından takip edilir ve çocuğun aileye dönüşü için gerekli hazırlıklar yapılır.
- Uzun Süreli Foster Bakımı: Biyolojik ailenin çocuğa bakma yeteneğinin kalıcı olarak ortadan kalktığı durumlarda (ebeveynlerin ölümü, ağır hastalık, çocuğa yönelik şiddet vb.), foster bakımı çocuğun reşit olmasına kadar devam edebilir. Bu durumda, çocuğun kalıcı bir aileye evlat edinilmesi veya foster aile yanında uzun süreli olarak kalması seçenekleri değerlendirilir.
Foster Bakım Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Foster bakım sürecinde, çocuğun ve ailenin ihtiyaçlarının karşılanması ve sürecin başarılı bir şekilde yönetilmesi için dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır:
- Bireyselleştirilmiş Yaklaşım: Her çocuğun ve ailenin durumu farklıdır. Bu nedenle, foster bakım süreci, çocuğun ve ailenin özel ihtiyaçlarına göre uyarlanmalıdır.
- Düzenli Değerlendirme: Çocuğun ve ailenin durumu düzenli olarak değerlendirilmelidir. Bu değerlendirmeler, çocuğun gelişimi, ailenin iyileşme süreci ve foster bakımının etkinliği hakkında bilgi sağlar.
- İletişim ve İşbirliği: Sosyal hizmet uzmanları, foster aileler, biyolojik aile ve çocuk arasında düzenli iletişim ve işbirliği sağlanmalıdır. Bu, sürecin şeffaf ve koordineli bir şekilde yürütülmesine yardımcı olur.
- Destek Hizmetleri: Hem foster ailelere hem de biyolojik ailelere yeterli destek hizmetleri (danışmanlık, eğitim, maddi yardım vb.) sağlanmalıdır. Bu hizmetler, sürecin başarılı bir şekilde yönetilmesine ve olumlu sonuçlar elde edilmesine katkıda bulunur.
- Çocuğun Katılımı: Çocuğun yaşına ve olgunluğuna uygun olarak, foster bakım süreciyle ilgili kararlara katılımı teşvik edilmelidir. Çocuğun görüşleri dikkate alınmalı ve duygusal ihtiyaçları karşılanmalıdır.
Sonuç
Foster bakımı, çocukların korunması ve desteklenmesi için önemli bir araçtır. Foster bakımının süresi, çocuğun ve ailesinin durumuna, yasal düzenlemelere ve sosyal hizmet sisteminin kapasitesine bağlı olarak değişir. Amaç, çocuğun güvenli, istikrarlı ve destekleyici bir ortamda büyümesini sağlamak ve mümkün olan en kısa sürede kalıcı bir aileye kavuşmasına yardımcı olmaktır. Foster bakım sürecinde, çocuğun yüksek yararı, aile birliğinin desteklenmesi ve kültürel kimliğinin korunması gibi temel ilkeler göz önünde bulundurulmalıdır.